اولین مصاحبه اختصاصی با مدیرعامل شرکت پتروشیمی جم
مهندس سید حسین میر افضلی مدیرعامل شرکت پتروشیمی
جم پیش از این در حوزه‌های مختلفی ازجمله صنایع بالادستی نفت در خشکی و دریا، ناظر بر حفاری چاه‌های گازی تابناک با همکاری شرکت CNPC چین، ناظر عالی عملیات حفاری دریایی
میران سلمان، حضور در وزارت صنایع و معادن و عضو هیات‌مدیره شرکت‌های مختلفی ازجمله
سرمایه‌گذاری مس، شرکت کشتی‌سازی اروندان و در شرکت حمل‌ونقل تامین که در حوزه حمل
دریایی، فعالیت‌های درخشانی داشته است.
وی همچنین پیش‌ازاین عهده‌دار مدیریت پتروشیمی خراسان
بوده و از افتخارات ایشان، افزایش تولیدات در حوزه اوره، آمونیاک و ملانین بوده است
که مجموعه پتروشیمی خراسان تحت مدیریت ایشان و همت والای کارکنان رکورد 107 درصد تولید
اسمی را رقم زد و همچنین تعریف پروژه بزرگ GTPP که توسط ریاست محترم آقای دکتر روحانی
کلنگ زنی شد، از دیگر برنامه‌های مدیریتی ایشان بوده است که توسط گروه مدیریتی و کارشناسان
آن شرکت همچنان در حال پیگیری و آماده‌سازی شرایط برای اجرا می‌باشد.
پروژه GTPP بیش از 2/1 میلیارد دلار ارزش آن برآورد
شده است که از گاز متان، متانول و از متانول پلی‌پروپیلن تولید می‌کند و یک پروژه اقتصادی
و ملی به شمار می‌آید و اشتغال‌زایی زیادی برای استان خراسان شمالی به همراه داشته
است. با توجه به فعالیت‌های موثر ایشان در دوره‌های مختلف و فعالیت‌های توسعه‌ای،
بهبود سازمان در حوزه‌های تولید و رفع موانع تولید، مجموعه سهامداران، مهندس سید حسین
میر افضلی را به‌عنوان مدیرعامل شرکت پتروشیمی جم برگزیدند. ضمن اینکه ایشان همچنان
عضو هیات‌مدیره پتروشیمی خراسان می‌باشند.
در اولین مصاحبه اختصاصی با مهندس میر افضلی با دیدگاه‌های
ایشان در حوزه گاز، نفت و پتروشیمی بیشتر آشنا می‌شویم:
- مهندس میرافضلی، نظر شما در خصوص جایگاه ایران
در صنعت نفت و گاز جهان چیست؟
خوشبختانه کشور ایران بزرگ‌ترین دارنده ذخایر گازی
جهان است و درمجموع حجم ذخایر نفت و گاز ایران در جهان نیز رتبه اول را دارد و کسب
این جایگاه ایجاب می‌نماید برنامه‌ریزی درست و جدی برای بهره‌برداری از این منابع صورت
بگیرد. در مقام مقایسه باید گفت مثلاً در بخش کشاورزی سنتی با کمبود آب مواجه هستیم
و قطعاً نمی‌شود در این حوزه با روش‌های سنتی خیلی مانور داد و نیاز به تمهیدات اساسی
دارد. ولی مزیت رقابتی کشور ایران بیشتر در حوزه نفت و گاز و صنایع مرتبط با آن می‌باشد
که بسیار متنوع بوده و اشتغال‌زایی بالایی دارد، از ویژگی بارز صنایع نفت و گاز این
است که دانش فنی گسترده‌ای در درون آن نهفته و کارشناسان ما به‌خوبی توانسته‌اند پیشرفت‌های
قابل‌توجهی در این حوزه کسب نمایند و قطعاً هر چه این صنعت توسعه پیدا کند ما ازنظر
سطح دانش به جایگاه بالاتری سوق یابیم، خوشبختانه سطح این دانش به‌قدری عمیق است که
اگر در صنایع نفت و گاز که از صنایع بسیار مدرن و امروزی است به جایگاه علمی بالایی
برسیم در همه صنایع رتبه بالاتری را به خود اختصاص خواهیم داد.
- به نظر شما صنعت پتروشیمی ایران متناسب با جایگاه
اصلی خود هست یا خیر؟
کشور چین میادین گازی متعارفی ندارد، از زغال‌سنگ گاز
استخراج می‌کند و گاز تولیدی را در پتروشیمی باقیمت بالا مصرف می‌کند، ولی در صنعت پتروشیمی
پیشرفت داشته و امروزه چین در تولید کود اوره حدود 15 برابر ایران تولید اوره و آمونیاک
دارد. هرگاه ما بخواهیم برای سرمایه‌گذاری در صنعتی، FS یا مطالعات فنی و اقتصادی
تهیه کنیم بحث اصلی و اساسی بازارهای هدف است. لذا سرمایه‌گذارانی که سریع‌تر
و زودتر سرمایه‌گذاری می‌کنند بخشی از بازار را به خود اختصاص می‌دهند. FS و مطالعات
بازار سایر شرکت‌های بعدی را تحت تأثیر خود قرار می‌دهند برای مثال اگر بخواهیم یک
کارخانه تولید اوره آمونیاک تأسیس کنیم باید مطالعه و بررسی شود که آیا کارخانه‌ای
با این تولیدات وجود دارد یا خیر؟ آیا بازار هدف برای فروش محصولات وجود دارد؟ در حال
حاضر چین قصد دارد 17 کارخانه الفینی راه‌اندازی کند درحالی‌که قبل از چین، ایران باید
این کارخانه‌ها را با تولید انواع گرید ها راه‌اندازی کند، زیرا ایران توانایی تولید
الفین با گریدهای خاص در سطح و جایگاه جهانی را دارد. باید پتروشیمی‌های ایران
همکاری و تعامل دوسویه با سرمایه‌گذاران خارجی در تولید محصولات پایه الفین ازجمله
PE ،PP و سایر محصولات در مقیاس جهانی تولید و صادرات داشته باشد. به امید روزی که بتوانیم
20 الی 30 میلیون تن PP, PE و سایر محصولات پتروشیمی از گریدهای جدید تولید کنیم و
باید با این هدف‌گذاری جایگاه ما به این سمت سوق داده شود. ایشان در ادامه افزود: ما
به دنبال این هستیم باهمت متخصصان گریدهای جدید در سطح ملی تولید شود که در پی آن اشتغال‌زایی
و ارزش‌افزوده زیادی برای کشور در پی خواهد داشت.
- چرا پتروشیمی جم نسبت به پتروشیمی‌های دیگر متفاوت
است؟
ویژگی و تمایزات شرکت پتروشیمی جم با سایر پتروشیمی‌های
مستقر در منطقه عسلویه، بالا بودن نسبی دانش فنی و قدمت آن است و تفاوت دیگر
پتروشیمی جم با سایر پتروشیمی‌ها در خوراک همزمان گاز و مایع است. با تمام این اوصاف
باید برنامه‌ریزی شود به سمت توسعه حرکت کنیم و با برخورداری از استراتژی توسعه در
صنایع پیشرفته و در تولید گریدهای متنوع‌تر که ازجمله اصلی‌ترین اهداف ما می‌باشد پیش
برویم؛ وان شاالله با برنامه‌ریزی درست و هدف‌گذاری مشخص به اهدافمان دست خواهیم یافت.
- از برنامه‌ها و پروژه‌های پتروشیمی جم بفرمایید
که چه رویکردی در دوران تصدی خودخواهید داشت؟
از برنامه‌های توسعه‌ای در پتروشیمی جم، مطالعات در
مورد اتان RECOVERY و صنایع پایین‌دستی، سرعت بخشیدن به پیشرفت پروژه‌های ABS,RUBBER
و تولید انواع کامپاندها در طی چند سال آینده از اهداف مهم این شرکت می‌باشد؛ و امیدواریم
با اجرای این برنامه‌ها پتروشیمی جم به‌عنوان جام جم و نگین انگشتری صنعت پتروشیمی
کشور بیش‌ازپیش بدرخشد.
- نظر شما در خصوص قیمت خوراک واحدهای پتروشیمی
چیست؟
قیمت خوراک پتروشیمی‌ها در حال حاضر بالاتر از قیمت
جهانی است ولی متاسفانه در این خصوص جوسازی مشکوکی وجود دارد و هر از چند گاهی برخی
رسانه‌ها در این مورد خط اشتباه می‌دهند و اینکه گفته می‌شود که پتروشیمی‌ها رانت دریافت
می‌کنند غیرواقعی و مخل توسعه این صنعت است. لازم به ذکر است در کشور ما سالانه 200
میلیارد مترمکعب گازمتان تولید می‌شود که 6 میلیارد مترمکعب آن به‌عنوان خوراک در پتروشیمی‌ها
مصرف می‌شود که حدود 3 درصد کل تولید گاز ایران است و این گاز به قیمت 13 سنت به پتروشیمی‌ها
فروخته می‌شود درحالی‌که قیمت جهانی آن حدود 10 سنت می‌باشد. متاسفانه در برخی صنایع
و نیروگاه‌ها که گاز ارزان دریافت می‌کنند و مصارف خانگی و تجاری حدود 30 درصد گاز
ارزانی (حدود یک‌پنجم قیمت گازی که به‌عنوان خوراک تحویل پتروشیمی‌ها می‌شود) به آن‌ها
تحویل داده می‌شود، هدر می‌رود این هدر رفت بیش از 50 میلیارد مترمکعب در سال است.
لازم است به‌منظور جلوگیری از هدر رفت مصارف گازی،
رسانه‌ها به‌صورت گسترده آموزش لازم را در خصوص صرفه‌جویی در مصرف گاز در تمام سطوح
جامعه، بخصوص دانش‌آموزان در مدارس فرهنگ‌سازی نمایند. پوشیدن لباس تابستانه در زمستان
سرد داخل منازل نماد اسراف گرایی است. در کدام کشور توسعه‌یافته چنین فرهنگی وجود دارد؟
و حل این معضل فرهنگی نیاز به فرهنگ‌سازی توسط همه رسانه‌ها می‌باشد.
نکته دیگر اینکه در حال حاضر کل اتانی که در کل صنعت
پتروشیمی کشور در سال 1394 مصرف می‌شود حدود 4 میلیون تن بوده است و قیمت اتان در
جهان در حال حاضر حدود 180 دلار است ولی اتان 245 دلار تحویل پتروشیمی‌ها می‌شود و
قطعاً اگر پتروشیمی‌ها وجود نداشتند این گاز اتان به همراه گاز متان باقیمت 2 الی 3
سنت صرف مصارف خانگی و تجاری می‌شد؛ و باید به این نکته توجه داشت که در اوج تحریم‌ها
پتروشیمی‌ها بودند که نقش مهمی در کنترل قیمت ارز کشور و جلوگیری از ایجاد بحران
داشتند و انتظار ما قیمت‌گذاری معقول خوراک واحدهای پتروشیمی است. باید
نگاه مثبت‌تری به سرمایه‌گذاری‌های مولد و اشتغال‌زا داشته باشند، ضمن اینکه
قانون به‌درستی اعمال شود و سلیقه‌ای نباشد و منافع کلان تحت تأثیر جو رسانه‌ها و فضاسازی‌های
ضد سرمایه‌گذاری قرار نگیرند.
- به نظر شما مهم‌ترین مشکلی که در حال حاضر برای
توسعه صنایع پایین‌دستی پتروشیمی وجود دارد چیست؟
از مهم‌ترین مشکلات، تامین منابع مالی، تامین تجهیزات
و قطعات و بحث لایسنسور است که در شرایط فعلی انرژی زیادی را می‌طلبد و قطعاً سرعت
ما را در مسیر توسعه کُند می‌نماید ولی با رفع کامل تحریم‌ها شاهد شکوفایی صنعت پتروشیمی
خواهیم بود و می‌توانیم تجهیزات و قطعات و فناوری جدید خریداری کنیم و به فکر
ارتباط با شریک‌های خارجی باشیم و تاکید می‌کنم در سرمایه‌گذاری جدید شریک خارجی یکی
از اهداف باشد چراکه به دنبال آن بازار هدف تضمین و امنیت سرمایه‌گذاری بیشتر می‌شود.
باید سعی شود بخش خصوصی را ترغیب کنیم که در صنعت پتروشیمی و خوشه‌های پایین‌دستی پتروشیمی
مطالعات بیشتری انجام دهد و حتی آمادگی این را داشته باشیم با شرکت‌های خصوصی سرمایه‌گذاری
مشترک انجام دهیم و این امیدواری را به شرکا بدهیم که تا زمانی که کارخانه به
سوددهی و پایداری کامل رسید کل سهام را از طریق بورس به سرمایه‌گذار واگذار کنیم و
درنهایت در شرکت جدید دیگری سرمایه‌گذاری کنیم و درواقع نقش ما حکم یک مولد باشد و
به‌این‌ترتیب خوشه‌های صنعتی جدیدی در موضوعات با ارزش اقتصادی بالا ایجاد کنیم.
- تاثیر توسعه صنعت پتروشیمی و مراودات جهانی و
نقش ایران در اقتصاد بین‌المللی چیست؟
باید گفت اقتصاد جهانی درهم‌تنیده است و این درهم
تنیدگی باعث ارتباط نزدیک‌تر کشورها شده، درصورتی‌که صنایع ما این توانایی را داشته
باشند که نیازهای شرکت‌های خارجی را تأمین کنند، قطعا وابستگی به ما ایجاد می‌شود و
این درهم تنیدگی اقتصادی در ارتباطات سیاسی و بین‌المللی کشورها تاثیر داشته و با توجه
به اهمیت کشور ایران در صنعت پتروشیمی هرچه صنعت پتروشیمی پیشرفت و توسعه پیدا کند
جایگاه ایران در چانه‌زنی‌های جهانی و مراودات بین‌المللی و همچنین سطح ایران از بعد
معنوی در مراودات جهانی و معادلات بین‌المللی تحت تأثیر قرار می‌گیرد و این‌یک درآمد
معنوی بزرگی است که کنار درآمدهای اقتصادی نصیب کشور می‌شود که تاکنون کمتر به
آن توجه شده درحالی‌که در بلندمدت ارزش آن برای منافع ملی از درآمد ارزی و ریالی کمتر
نیست.
مصاحبه کننده: مینا خیری - کارشناس ارشد روابط عمومی